Klachten door vitamine B12 tekort

Een tekort aan vitamine B12 (ook wel cobalamine genoemd) kan leiden tot diverse klachten. Deze klachten ontstaan door twee verschillende oorzaken: bloedarmoede en zenuwproblemen. Door bloedarmoede kun je last krijgen van oorsuizingen, hoofdpijn en een algeheel zwak gevoel. Ook klachten zoals snel buiten adem raken, duizeligheid, flauwtes en een snel kloppend hart kunnen wijzen op bloedarmoede. Zenuwproblemen leiden tot andere symptomen. Heb je last van tintelingen in handen en voeten, of juist minder gevoel in je voeten of vingers? Dan kan dit wijzen op zenuwproblemen. Ook een been dat koud aanvoelt, evenwichtsproblemen en problemen met precieze bewegingen kunnen veroorzaakt worden door zenuwproblemen. Dit kan in heel kleine dingen zitten. Laat je bijvoorbeeld vaker iets vallen? Dan kan de oorzaak hiervan in de zenuwen zitten. En zowel de zenuwproblemen als de bloedarmoede kunnen dus veroorzaakt worden door een tekort aan vitamine B12. 

Hoe stel je een tekort vast?

Heb je last van symptomen die kunnen horen bij een tekort aan vitamine B12? Als je zeker wil weten dat er sprake is van een tekort, is een afspraak maken met je huisarts de eerste stap. De arts kan je een verwijzing geven voor bloedonderzoek. Met zo’n verwijzing valt het onderzoek onder je basisverzekering, maar houd er wel rekening mee dat er nog kosten voor je eigen risico kunnen zijn. In sommige gevallen is een bloedtest onvoldoende om een tekort aan te tonen. In dat geval kan er ook nog getest worden op methylmalonzuur. Bij een tekort aan B12 heb je namelijk vaak juist een grote hoeveelheid van dit zuur in je lichaam.

Zo los je een B12-tekort op

Is er sprake van een tekort aan vitamine B12? Dan is het van belang om hier wat aan te doen. Wat de beste oplossing is, hangt wel af van de oorzaak van het tekort. Toch is het altijd van belang om voldoende B12 binnen te krijgen via je voeding. Deze vitamine zit alleen in dierlijke producten. Het is dus belangrijk om voeding zoals yoghurt, kaas, boter, kwart, vlees en melk op het menu te hebben staan. Eet je vegetarisch of veganistisch? Dan is het lastiger om voldoende vitamine uit je voeding te halen. Handig om te weten: aan sommige plantaardige producten (zoals sojamelk) kan vitamine B12 worden toegevoegd. Op die manier krijg je de vitamine toch binnen via voeding. Of er sprake is van deze toevoeging kun je zien op het etiket van het voedingsmiddel.

Onderliggende problemen

Soms is een tekort niet te wijden aan het onvoldoende eten van de juiste voedingsmiddelen. In dat geval wordt het probleem vaak veroorzaakt door een onderliggende aandoening. Vaak heeft die te maken met de maag. Alles wat je eet komt daar namelijk in terecht. De maag bevat maagzuur en daarin zit een belangrijke stof, die ervoor zorgt dat de vitamines in je dunne darm en je bloed terechtkomen. Via het bloed worden de stoffen vervolgens naar alle belangrijke plekken in je lijf getransporteerd. Soms verwerkt de maag de stof minder goed, waardoor uiteindelijk een tekort aan vitamine B12 kan ontstaan. Wordt het probleem door zo’n onderliggende aandoening veroorzaakt? Dan is de eerste stap om te kijken naar een oplossing voor deze aandoening. Ook je leeftijd kan hier overigens mee te maken hebben. Uit onderzoek blijkt namelijk dat ouderen vaker te maken krijgen met een tekort, doordat het maagzuur bij hen minder goed werkt. Om die reden adviseert de Gezondheidsraad ouderen om een supplement te gebruiken.

Snelle aanvulling

Herstel van een tekort kan een tijd duren. Om het proces te versnellen kan de arts besluiten om voedingssupplementen of injecties voor te schrijven. Door een injectie met vitamine B12 direct in het bloed, hoeft de maag hier niet meer mee aan de slag. Ook B12 in tabletvorm kan een handige manier zijn om het tekort op te lossen. De tabletten die je krijgt voorgeschreven van de arts bevatten een hogere dosering dan vrij verkrijgbare supplementen. Houd er wel rekening mee dat ook bij deze behandelvormen herstel lang kan duren, doordat het tekort maar langzaamaan wordt weggewerkt. Uit onderzoek blijkt dat meer dan zestig procent van de mensen binnen twee maanden effect bemerkt, maar er zijn ook mensen bij wie dat veel langer duurt.

Zelf doen: voeding en supplementen

Wil je snel af van een vitamine B12-tekort? Dan is het raadzaam om erop te letten dat je dagelijks voldoende voedingsstoffen binnenkrijgt. Hoe kleiner het tekort, hoe sneller je dit namelijk weer opgelost zal hebben. Is er geen onderliggende oorzaak gevonden? Neem dan je eetgewoonten onder de loep om te bekijken waar verbetering mogelijk is. Het is daarbij de moeite waard om uit te zoeken welke voedingsmiddelen relatief veel B12 bevatten. Zo bevat 100 gram (een portie) zalm 4,0 microgram van deze vitamine en 75 gram (een portie) varkensvlees slechts 0,3. Krijg je weinig voeding met deze vitamine binnen? Dan is het aan te raden om een aanvullend supplement te slikken. Ook hier geldt: je kunt daar het beste al mee beginnen voordat er daadwerkelijk sprake is van klachten. Maak als je wel klachten hebt bijtijds een afspraak bij de huisarts. Hij of zij kan snel beoordelen of er sprake is van een tekort, zodat ook snel actie kan worden ondernomen. Daarbij kan direct gekeken worden naar hoeveel vitamine B12 nodig is om de klachten op te lossen. 

Dit artikel is gemaakt in samenwerking met b12. Lees hier mijn disclaimer.